Zeka Testleri ve Nöropsikolojik Testler

Nörolojik Değerlendirme, nörolojik bir bozukluk veya yaralanmanın sonucunda
ortaya çıkan veya ortaya çıkması beklenen davranışsal bozukluğun boyutunun belirlenmesinde çok önemli bir rol oynar.

Nöropsikoloji, Beyin fonksiyonu ile davranış arasındaki ilişkiye odaklanan psikoloji dalıdır.

Nöropsikolojik Değerlendirmenin Amacı, Nöropsikolojik testler, zihinsel ve davranışsal bozuklukların belirlenme sürecinde kullanılmaktadır. Dikkat ve bellek dahil olmak üzere, algı-tepki kontrolü, görsel-mekansal algılama, öğrenme gibi bilişsel faaliyetlerin çok geniş bir alanını ölçmek için kullanılmaktadır.

Ayrıca dikkat eksikliği dahil olmak üzere, unutkanlık, konsantrasyon sorunları gibi sorunları yanısıra demans ve diğer nörolojik hastalıkların tanı ve takibinde bu testlerin önemi büyüktür.

Bozulmanın türü, seviyesi, beynin hangi bölgesini etkilediği gibi kritik bilgiler nöropsikolojik testler sayesinde edinilir. Birçok organik belirti ilk aşamada psikolojik sorunlara benzer belirti vermektedir. Böyle durumlarda nöropsikolojik testler hastalığın erken teşhisinde büyük rol oynamaktadır.

Kısacası nöropsikolojik testler ile Tanı koyma sürecinde, Hastalığın takibi ve Tedavinin etkinliğinin değerlendirilmesi ve Rehabilitasyon sürecinin planlanmasında yararlanılmaktadır.

Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği – IV (WISC-IV) 

6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11 ay yaş aralığındaki çocuk ve ergenlerin belirli bilişsel alanlardaki zihinsel işlev görmeyi ölçen (algısal akıl yürütme, sözel kavrama, çalışma belleği ve işlemleme hızı) klinik ortamda uygulama yeterliliği bulunan uzmanlar tarafından uygulanan bir testtir.

WISC-4 Tüm dünyada uygulanan en kapsamlı ve en güvenilir zeka testidir. Öğrenme Bozukluğu, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu gibi nörogelişimsel bozukluklar hakkında teşhis ve tedavi sürecine yardımcı olan bir zeka testidir. Test süresi çocuğun çalışma hızına bağlı olarak 90 dk ile 120 dk arasında değişmektedir.

Genel bilişsel işlevselliğin kapsamlı değerlendirmesini yapmak için kullanılan WISC-IV sonuçları tedavi planı ile klinik ve eğitim alanlarında yol gösterici olmaktadır.

Bender Gestalt Görsel Motor Algılama Testi

Yetişkin bireylerde görsel motor koordinasyon becerisi zemininde kognitif patolojiyi saptamaya yarar. Çocuklarda ise kognitif- gelişimsel değerlendirmede sıklıkla kullanılan güvenilir bir testtir. Bender, görsel uyaranın algılanmasını, görsel-motor koordinasyonu ve algılanan uyaranın motor işlevlerle ifade edilebilmesini yani görsel motor integrasyonu/bütünleştirmeyi ölçmektedir. Bender Testi zeka ve okul başarısı ile ilişkili bilgi vermenin yanı sıra, var olan beyin zedelenmesine ilişkin bulgularla birlikte, küçük çocuklarda zihinsel gerilik ve duygusal bozulmalarla ilgili ip uçları verir.

Standardize Mini Mental Test (SMMT)

Yetişkin bireylerde demansiyel ve kognitif-organik patolojileri saptamak için kolay uygulanabilen ve kısa süren güvenilir bir testtir.

MOXO TESTİ

MOXO, Dikkat, Zamanlılık, Dürtüsellik ve Hiper-eaktivite performans düzeylerinin ölçümünde oldukça etkili bulunmuştur; fakat testin hızla artmış olan popülaritesi, MOXO’da bulunan eşsiz Çeldirici Sistemi’nden kaynaklanmaktadır.

Basit görünen bir MOXO görevine odaklanabilmek için, bireyin aynı günlük hayatta yapması gerektiği gibi, testte bulunan görsel ve işitsel çeldiricileri görmezden gelmesi gerekmektedir. Birey; bunu başarabilmek için çeldiricilerin aktif inhibisyonunu sağlamak zorunda bulunmakta, bu da testi çok daha zorlayıcı ve testin belirleyici niteliklerini de bir o kadar ileri düzeye getirmektedir.

MOXO Çocuk Testi

Özel olarak 6-12 yaş arası çocuklar için tasarlanmış olup, DEHB tanısı ve hasta gözlem süreçlerinde yardımcı bir araç görevi görmektedir. Yaş ile uyumlu uyaranlar içeren, klinik ortamda uygulanan 15 dakikalık online testdir.

MOXO Genç & Yetişkin testi

13-70 yaş aralığını kapsayan, DEHB tanısı ve hasta gözlem süreçlerinde hastanın dikkat profilini değerlendirmesine yardımcı olan bir araçtır.Yaşa uygun uyaran ve çeldiriciler içeren, klinik ortamda uygulanan 18 dakikalık online testdir.

Gelişim Testleri

Merkezimizde gelişimsel değerlendirme amacı ile Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE), Denver II Gelişimsel Tarama Testi (DENVER II) ve diğer yardımcı gelişim testleri gerekli durumlarda değerlendirme amacı ile kullanılmaktadır.

Buna göre bebek ve çocuğun Genel gelişiminin yaş düzeyine göre gelişimin hangi basamağında olduğu; Dil-Bilişsel gelişimi; dili anlama ve ifade etme becerisinin gelişimi, Özbakım ve Sosyal iletişim gelişimi, İnce ve Kaba Motor gelişim becerileri gibi gelişim alanlarını belirleme amacı ile gerekli durumlarda uzmanlar tarafından uygulanmaktadır.

Merkezimizde uygulanan başlıca gelişim değerlendirme testlerimiz;

Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE)

0-6 yaş arası bebek ve çocukların dil gelişimi, sosyal gelişimi, ince ve kaba motor becerileri ve özbakım alanlarındaki gelişimsel seviyesini gösterir. Gelişimsel geriliklerde önemli bir tanı aracıdır. Anne ya da bebeğe bakım veren kişi ile birlikte yapılmaktadır.

Denver Gelişimsel Tarama Testi (DENVER II)

Genelde normal görünümde ve gelişimsel gecikme belirtisi fiziksel muayenede saptanamayacak kadar hafif olan çocukları okul öncesi dönemde tanımak ve tedavi etmek çocuk sağlığının en önemli konusudur. Çoğu zaman anne babalar ve eğitimciler çocuklar okul yıllarına gelip başarısız oluncaya kadar çocuğun gelişiminin nasıl olduğuna dair araştırmaya gereksinim duymamaktadır. Sağlıklı gelişim gösteren çocuklarda da olası gelişimsel sorunları tarama amacıyla değerlendirme önemli yere sahiptir.

DENVER II 0-6 yaş arasındaki bebek ve çocukların gelişim seviyesinin belirlenmesi amacıyla kullanılan bir tarama envanterdir. Bebek ve çocukların dil gelişimi, sosyal gelişim, ince ve kaba motor beceriler ve özbakım alanlarındaki gelişimsel seviyesini gösterir. Gelişimsel geriliklerde veya yaşından hızlı gelişim gösteren çocukların belirlenmesinde önemli bir değerlendirme aracıdır. Test sonuçları ile gelişim alanlarının hangi düzeyde olduğu ve aileye yapılacak ayrıntılı bilgilendirne ve uygun yönlendirmeler ile gerekli gelişim alanlarının desteklenmesi planlanmaktadır.

Anne ya da bebeğe bakım veren kişinin test odasında bulunduğu çalışma yaklaşık 30 dakika sürmektedir.

Peabody Resim Kelime Testi

Resimlerle kelime (kavram) gelişimini saptamayı değerlendirmeyi amaçlayan test; 2-12 yaş arası çocuklara bireysel olarak uygulanıp yaklaşık 10-15 dakikada tamamlanmaktadır.

İVO-ODS  OTİZM Spektrum Bozukluğu Kapsamlı Deperlendirme Seti  (https://www.ivo-ods.com/)

İVO-ODS içerisinde toplamda dört değerlendirme aracı yer almaktadır. Sette yer alan ilk araç, OSB’nin bulunma derecesini DSM 5 ölçütleri uyarınca gereksinim duyduğu yardımın düzeyine göre ortaya koyan Uyarlanmış Otizm Davranış Kontrol Listesi (U-ODKL)’ dir. İkinci araç, farklı sosyal bağlamlarda etkileşim davranışlarının davranış örneklemini almakta kullanılan Sosyal Etkileşimi Değerlendirme Aracı (SEDA)’ dır.  Üçüncü araç söz öncesi dönemde ya da konuşmanın ortaya çıktığı dönemdeki ifade edici konuşmasını değerlendirmede kullanılan Vokal Davranış Örneği Değerlendirme Aracı (VODA)’ dır. Dördüncü araç, öğretim programına temel teşkil edecek konuşma taklidi, alıcı-ifade edici dil, beden kavramı gibi OSB’si olan çocukların genellikle yapılandırılmış öğretimsel ortamlardan öğrendikleri becerileri değerlendirmede kullanılan Eğitimsel Değerlendirme Aracı (EDA)’ dır.

Projektif Testler

Merkezimizde psikolojik değerlendirme amacıyla tüm dünyada geçerliliği kanıtlanmış Projektif testler olan; Rorschach testi, Tematik Algı Testi (Thematic Apperception Test), Çocuk Algı Testi (Childrens Apperception Test), Peri Masalları Testi, Çizim Testleri ve diğer projektif testler gerekli durumlarda uygulanmaktadır.

Psikolojik testlerin amacı, çocuğu değerlendirirken altta yatan psikolojik sorunların kökenlerini tespit etmeye ve kendi yaş grubu içerisinde yaşadığı çatışmaların kendi yaş grubuna özgü olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak amacı ile kullanılmaktadır.

Projektif testler, klinik değerlendirme ve takip sürecinde klinik psikopatolojiyii anlamada önemli yapı taşlarıdır.

Merkezimizde uygulanan başlıca Projektif Testler

• Rorschach Testi

• Tematik Algı Testi (T.A.T)

• Çocuklar İçin Tematik Algı Testi 3-10 yaş (C.A.T)

• Peri Masalları Testi

• Resim Çizim Testleri

• Diğer projektif testler (Louisa Duss Psikanalitik Hikayeler Testi, Beier Cümle Tamamlama Testi..)